プログラムのセカンド・ラスト曲『シェルブールの雨傘』（デュオ）は特に感動的です．こういうバラード曲を聴くと，フランスの楽曲というよりフランス語という言葉のもつ力というものを改めて思い知らされます．日本語も叙情，叙事において負けず劣らず豊かな言葉だと思うのですが，松任谷由実さんや中島みゆきさんの曲であっても，この『シェルブールの雨傘』程感激を覚えるものは聴いたことはありません．さらに地元出身の「ゆず」のお二人の歌も幅広い年代の感動を呼び覚ますものでもありません．（元々マーケッティングのターゲットが若い層だと思われるので当然でしょうが．）もちろん，最終的には好みの問題という一言につきると思いますが，ルグランたちの音楽と同じように我々が属する年配の層にも感動を与える曲が創れる作曲家が現代日本にいるとすれば，伊福部昭以外思い浮かびません．（ARTE+7より）
以下，『シェルブールの雨傘』の歌詞です．
Depuis quelques jours je vis dans le silence des quatre murs de mon amour
Depuis ton départ l’ombre de ton absence me poursuit chaque nuit et me fuit chaque jour
Je ne vois plus personne, j’ai fait le vide autour de moi
Je ne comprends plus rien parce que je ne suis rien sans toi
J’ai renoncé à tout parce que je n’ai plus d’illusions
De notre amour écoute la chanson
Non, je ne pourrai jamais vivre sans toi, je ne pourrai pas
Ne pars pas, j’en mourrai, un instant sans toi et je n’existe pas
Mon amour ne me quitte pas, mon amour je t’attendrai toute ma vie
Reste près de moi, reviens je t’en supplie
J’ai besoin de toi, je veux vivre pour toi
Oh mon amour ne me quitte pas
Ils se sont séparés sur le quai d’une gare
Ils se sont éloignés dans un dernier regard
Oh je t’aime ne me quitte pas
そのほか，第二次世界大戦の際にの歌ですが，ポーランドの『モンテカシノの赤いポピー』("Czerwone maki na Monte Cassino")もすばらしい曲です．（1944年，ポーランド軍によるドイツ軍城塞攻撃前夜に作曲されました．）内容的にも旋律的にも，日本の戦争用の曲にかくも美しいものは存在しないと言っても過言ではありません．（もちろん，個人的な好みによるジャッジメントですが．）以下，歌詞を紹介します．斜体は英語訳．
Czy widzisz te gruzy na szczycie?
Do you see the rubble at the top?
Tam wróg twój się kryje jak szczur!
There, like a rat, lurks your foe!
Musicie, musicie, musicie!
You musn't stop, you musn't stop
Za kark wziąć i strącić go z chmur!
But from the clouds the enemy throw!
I poszli szaleni, zażarci,
And so, onward and upward they went;
I poszli zabijać i mścić,
They went to avenge and to kill,
I poszli jak zawsze uparci,
On the enemy's destruction, bent;
Jak zawsze za honor się bić.
To their honor they harnessed their will.
Czerwone maki na Monte Cassino
The red poppies on Monte Cassino
Zamiast rosy piły polską krew...
Drank Polish blood instead of dew...
Po tych makach szedł żołnierz i ginął,
O'er the poppies the soldiers did go
Lecz od śmierci silniejszy był gniew!
'Mid death, and to their anger stayed true!
Przejdą lata i wieki przeminą,
Years will come and ages will go,
Pozostaną ślady dawnych dni!..
Enshrining their strivings and their toil!...
I tylko maki na Monte Cassino
And the poppies on Monte Cassino
Czerwieńsze będą, bo z polskiej wzrosną krwi.
Will be redder for Poles' blood in their soil.
Runęli przez ogień, straceńcy!
The forlorn hope charged through the fire!
Niejeden z nich dostał i padł...
More than one was struck and felled...
Jak ci z Samosierry szaleńcy,
Yet like the horsemen at Samosierra,
Jak ci spod Rokitny, sprzed lat.
They charged with a force unrepelled,
Runęli impetem szalonym
Like those at Rokitna years ago.
I doszli. I udał się szturm.
And they made it, and carried the day.
I sztandar swój biało-czerwony
And they planted their red-and-white flag
Zatknęli na gruzach wśród chmur.
In the rubble amid the clouds.
Czerwone maki na Monte Cassino...
The red poppies on Monte Cassino...
Czy widzisz ten rząd białych krzyży?
Do you see the white crosses in a row?
To Polak z honorem brał ślub.
That's where the Poles pledged their all.
Idź naprzód - im dalej, im wyżej,
The farther, the higher you go,
Tym więcej ich znajdziesz u stóp.
The more you'll find them fall.
Ta ziemia do Polski należy,
This soil belongs to Poland,
Choć Polska daleko jest stąd,
Though Poland be far from here,
Bo wolność krzyżami się mierzy -
For 'tis crosses measure freedom's span —
Historia ten jeden ma błąd.
That is history's lesson dear.
Czerwone maki na Monte Cassino...
The red poppies on Monte Cassino...
Ćwierc wieku, koledzy, za nami,
A quarter-century has passed,
Bitewny ulotnił się pył
The dusts of battle no longer rise,
I klasztor białymi murami
And the monastery's walls at last
Na nowo do nieba się wzbił...
Once again climb, white, to the skies...
Lecz pamięć tych nocy upiornych
But memory of those nights terrible
I krwi, co przelała się tu -
And of the blood that once flowed here —
Odzywa się w dzwonach klasztornych,
Echoes in the monastery bells
Grających poległym do snu...!
That toll the fallen to sleep!...
下の映像は，モンテカシノの戦い65周年記念式典の模様です．
(提供: Montecassino.org.pl)
以下，『シェルブールの雨傘』の歌詞です．
Depuis quelques jours je vis dans le silence des quatre murs de mon amour
Depuis ton départ l’ombre de ton absence me poursuit chaque nuit et me fuit chaque jour
Je ne vois plus personne, j’ai fait le vide autour de moi
Je ne comprends plus rien parce que je ne suis rien sans toi
J’ai renoncé à tout parce que je n’ai plus d’illusions
De notre amour écoute la chanson
Non, je ne pourrai jamais vivre sans toi, je ne pourrai pas
Ne pars pas, j’en mourrai, un instant sans toi et je n’existe pas
Mon amour ne me quitte pas, mon amour je t’attendrai toute ma vie
Reste près de moi, reviens je t’en supplie
J’ai besoin de toi, je veux vivre pour toi
Oh mon amour ne me quitte pas
Ils se sont séparés sur le quai d’une gare
Ils se sont éloignés dans un dernier regard
Oh je t’aime ne me quitte pas
そのほか，第二次世界大戦の際にの歌ですが，ポーランドの『モンテカシノの赤いポピー』("Czerwone maki na Monte Cassino")もすばらしい曲です．（1944年，ポーランド軍によるドイツ軍城塞攻撃前夜に作曲されました．）内容的にも旋律的にも，日本の戦争用の曲にかくも美しいものは存在しないと言っても過言ではありません．（もちろん，個人的な好みによるジャッジメントですが．）以下，歌詞を紹介します．斜体は英語訳．
Czy widzisz te gruzy na szczycie?
Do you see the rubble at the top?
Tam wróg twój się kryje jak szczur!
There, like a rat, lurks your foe!
Musicie, musicie, musicie!
You musn't stop, you musn't stop
Za kark wziąć i strącić go z chmur!
But from the clouds the enemy throw!
I poszli szaleni, zażarci,
And so, onward and upward they went;
I poszli zabijać i mścić,
They went to avenge and to kill,
I poszli jak zawsze uparci,
On the enemy's destruction, bent;
Jak zawsze za honor się bić.
To their honor they harnessed their will.
Czerwone maki na Monte Cassino
The red poppies on Monte Cassino
Zamiast rosy piły polską krew...
Drank Polish blood instead of dew...
Po tych makach szedł żołnierz i ginął,
O'er the poppies the soldiers did go
Lecz od śmierci silniejszy był gniew!
'Mid death, and to their anger stayed true!
Przejdą lata i wieki przeminą,
Years will come and ages will go,
Pozostaną ślady dawnych dni!..
Enshrining their strivings and their toil!...
I tylko maki na Monte Cassino
And the poppies on Monte Cassino
Czerwieńsze będą, bo z polskiej wzrosną krwi.
Will be redder for Poles' blood in their soil.
Runęli przez ogień, straceńcy!
The forlorn hope charged through the fire!
Niejeden z nich dostał i padł...
More than one was struck and felled...
Jak ci z Samosierry szaleńcy,
Yet like the horsemen at Samosierra,
Jak ci spod Rokitny, sprzed lat.
They charged with a force unrepelled,
Runęli impetem szalonym
Like those at Rokitna years ago.
I doszli. I udał się szturm.
And they made it, and carried the day.
I sztandar swój biało-czerwony
And they planted their red-and-white flag
Zatknęli na gruzach wśród chmur.
In the rubble amid the clouds.
Czerwone maki na Monte Cassino...
The red poppies on Monte Cassino...
Czy widzisz ten rząd białych krzyży?
Do you see the white crosses in a row?
To Polak z honorem brał ślub.
That's where the Poles pledged their all.
Idź naprzód - im dalej, im wyżej,
The farther, the higher you go,
Tym więcej ich znajdziesz u stóp.
The more you'll find them fall.
Ta ziemia do Polski należy,
This soil belongs to Poland,
Choć Polska daleko jest stąd,
Though Poland be far from here,
Bo wolność krzyżami się mierzy -
For 'tis crosses measure freedom's span —
Historia ten jeden ma błąd.
That is history's lesson dear.
Czerwone maki na Monte Cassino...
The red poppies on Monte Cassino...
Ćwierc wieku, koledzy, za nami,
A quarter-century has passed,
Bitewny ulotnił się pył
The dusts of battle no longer rise,
I klasztor białymi murami
And the monastery's walls at last
Na nowo do nieba się wzbił...
Once again climb, white, to the skies...
Lecz pamięć tych nocy upiornych
But memory of those nights terrible
I krwi, co przelała się tu -
And of the blood that once flowed here —
Odzywa się w dzwonach klasztornych,
Echoes in the monastery bells
Grających poległym do snu...!
That toll the fallen to sleep!...
下の映像は，モンテカシノの戦い65周年記念式典の模様です．
(提供: Montecassino.org.pl)
No comments:
Post a Comment